Mặc dù Nghị định 132 đã ra đời được gần 2 năm quy định rất rõ ràng về quản lý thuế với doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Trong đó có hướng dẫn rất rõ về lập hồ sơ giao dịch liên kết và thời hạn nộp hồ sơ. Nhưng theo kinh nghiệm thực tế của chuyên gia Trần Thế Thụ tại VisioEdu trong quá trình tư vấn Thuế cho doanh nghiệp thì còn rất nhiều doanh nghiệp vẫn chưa biết cách lập hồ sơ, hoặc lập sai, hoặc nộp hồ sơ trễ hạn. Theo thống kê, trong 8 tháng đầu năm 2022, toàn ngành Thuế đã tiến hành thanh tra, kiểm tra được 258 doanh nghiệp có hoạt động giao dịch liên kết; truy thu, truy hoàn và phạt 551,65 tỷ đồng. 

Để giúp doanh nghiệp tránh rủi ro phải nộp các khoản phạt không đáng có liên quan đến hồ sơ giao dịch liên kết, ở bài viết này VisioEdu sẽ giúp kế toán hiểu rõ về hồ sơ giao dịch liên kết và thời hạn nộp hồ sơ.

1. Hồ sơ giao dịch liên kết là gì?

Hồ sơ trong giao dịch liên kết là hồ sơ, tài liệu của doanh nghiệp phải lưu trữ để chứng mình với các cơ quan chức năng có liên quan về các quan hệ liên kết, giá trị mua, bán với các bên liên kết là phù hợp với giá trị của dịch vụ, hàng hóa đó là phù hợp với giá thị trường.

2. Đối tượng nào cần chuẩn bị hồ sơ giao dịch liên kết?

Không phải doanh nghiệp nào cũng cần chuẩn bị hồ sơ liên kết. Mà chỉ những doanh nghiệp có quan hệ liên kết mới cần lập và nộp hồ sơ giao dịch liên kết, như:

– Một bên tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào việc điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư vào bên kia;

– Các bên trực tiếp hay gián tiếp cùng chịu sự điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư của một bên khác.

Để bạn dễ hiểu hơn, VisioEdu phân tách thành 3 trường hợp sau:

• Trực tiếp đầu tư hoặc kiểm soát lẫn nhau (công ty mẹ-con).
• Cùng nằm trong một Tập đoàn hoặc chịu sự đầu tư cũng như kiểm soát của một bên thứ ba (các công ty anh chị em).
• Phát sinh giao dịch cho vay hay chuyển nhượng vốn với pháp nhân điều hành.

Các trường hợp trên sẽ phải tuân thủ các yêu cầu chuẩn bị hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết tại Việt Nam.

3. Hồ sơ giao dịch liên kết gồm những gì?

Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết được chuẩn bị nhằm bảo vệ người nộp thuế trong thanh tra/kiểm tra về chuyển giá thông qua:

+ Các phân tích chứng minh tính minh bạch.

+ Các tuân thủ pháp luật trong chính sách giá của giao dịch liên kết người nộp thuế phát sinh. 

Trước đây, hồ sơ giao dịch liên kết được quy định khá rõ tại Nghị định 20, nhưng sau khi Nghị định 132 ra đời thay thế, thì hồ sơ có sự thay đổi 1 chút. Để so sánh sự thay đổi này, chuyên gia Trần Thế Thụ tại VisioEdu đã lập bảng phân tích dưới đây:

Người nộp thuế có phát sinh giao dịch liên kết cần nắm vững những yêu cầu tuân thủ về hồ sơ theo Nghị định 132 như sau:

• Các Mẫu kê khai giao dịch liên kết: Bao gồm Mẫu 01, 02, 03 và 04 (riêng Mẫu 04 chỉ dành cho pháp nhân là công ty mẹ tối hậu tại Việt Nam có doanh thu từ 18 nghìn tỷ trở lên). 
• Các Mẫu kê khai giao dịch liên kết cần chuẩn bị và nộp kèm quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp hàng năm. 
• Các Mẫu kê khai thể hiện các thông tin khái quát nhất về giao dịch liên kết phát sinh trong năm.
• Các cách kiểm tra giao dịch liên kết và các thông tin được ghi nhận trong Hồ sơ giao dịch liên kết.

4. Thời hạn nộp hồ sơ giao dịch liên kết

Nghị định 132 quy định rất rõ về thời gian lập và nộp hồ sơ xác định giá đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết. VisioEdu muốn nhấn mạnh về thời hạn nộp của 3 loại giấy tờ sau: 

4.1 Thời hạn Lập hồ sơ trong giao dịch liên kết

Hồ sơ giao dịch liên kết được lập trước thời điểm kê khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp hàng năm và được lưu trữ, xuất trình khi Cơ quan thuế yêu cầu.

4. 2 Thời hạn nộp tờ khai giao dịch liên kết

Tờ khai giao dịch liên kết được nộp cùng tờ khai Quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp hàng năm. Như vậy, thời điểm nộp tờ khai giao dịch liên kết được nộp chậm nhất là ngày thứ 90 (chín mươi) kể từ ngày kết thúc năm dương lịch hoặc năm tài chính.

4.3 Về kê khai giao dịch liên kết

Nghị định 20 và Nghị định 132 về giao dịch liên kết thì các doanh nghiệp phải kê khai giao dịch liên kết và nộp cùng tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm. Tuy nhiên, Điều 11 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP có nêu rõ một số trường hợp được miễn kê khai tờ khai giao dịch liên kết hoặc phải kê khai nhưng được miễn lập hồ sơ xác định giá trong giao dịch liên kết

Trên đây là toàn bộ những điều kế toán cần nắm rõ về nộp hồ sơ giao dịch liên kết. Hy vọng với những chia sẻ bên trên của VisioEdu kế toán sẽ biết cách lập hồ sơ và nộp hồ sơ giao dịch liên kết đúng hạn để tránh những khoản phạt không đáng có cho doanh nghiệp.

Có thể bạn cũng quan tâm:

Miễn lập hồ sơ giao dịch liên kết theo Nghị định 132

Tham gia khóa học Giao dịch liên kết – Chuyển giá chuyên sâu cùng chuyên gia Trần Thế Thụ tại VisioEdu để nắm rõ phương pháp xác định giá trong giao dịch liên kết TẠI ĐÂY!