Kế toán Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại là nghiệp vụ do ảnh hưởng của chính sách thuế và quy định của kế toán dẫn đến nghĩa vụ phải nộp thuế trước hoặc trong tương lai nộp thuế vào ngân sách nhà nước. 

Tuy nhiên, có khá nhiều kế toán khó khăn trong việc nhận diện Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại (Thuế TNDN hoãn lại) từ đó khó chủ động xử lý được các trường hợp, tình huống phát sinh. Vì vậy, bài viết dưới đây VisioEdu sẽ chia sẻ về phương pháp nhận diện chính xác Thuế thu nhập doanh nghiệp nhằm phục vụ kế toán hoàn thành tốt công việc liên quan đến thuế tại doanh nghiệp.

1. Khái niệm Thuế thu nhập doanh nghiệp, Thuế TNDN hoãn lại và Thuế TNDN phải trả

+ Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)

Hiện tại, Pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể về khái niệm Thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, bạn và VisioEdu có thể dựa theo các quy định như Luật Thuế TNDN, các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành thì chúng ta có thể hiểu Thuế TNDN là loại thuế trực thu, đánh vào thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp, bao gồm: thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và thu nhập khác theo quy định của pháp luật.

+ Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại (Thuế TNDN hoãn lại)

Cũng giống như Thuế thu nhập doanh nghiệp, Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại hiện nay cũng chưa có khái niệm cụ thể theo quy định của Pháp luật. 

Tuy nhiên, căn cứ theo Quyết định số 12/2005/QĐ-BTC và Thông tư số 20/2006/TT-BTC, chúng ta có thể hiểu Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại (Thuế TNDN hoãn lại) là thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ phải nộp trong tương lai tính trên các khoản chênh lệch tạm thời chịu thuế thu nhập doanh nghiệp trong năm hiện hành.

+ Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại phải trả

Cũng căn cứ theo các quy định trên, chúng ta có thể hiểu Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại phải trả là thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) sẽ phải nộp trong tương lai tính trên các khoản chênh lệch tạm thời chịu thuế TNDN trong năm hiện hành.

Hay còn có thể hiểu theo cách đơn giản sau: Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại phải trả là thuế TNDN sẽ phát sinh nhưng bị hoãn lại đến các kỳ kế toán sau.

Vậy làm thế nào để xác định đúng Thuế TNDN hoãn lại và Thuế TNDN hoãn lại phải trả, cùng VisioEdu tìm hiểu trong phần tiếp theo của bài viết này nhé!

2. Xác định giá trị của Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại

Tài sản thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải trả được xác định theo thuế suất dự tính sẽ áp dụng cho năm tài sản được thu hồi hay nợ phải trả được thanh toán.

Tài sản thuế thu nhập hiện hành và thuế thu nhập hoãn lại cũng như thuế thu nhập hiện hành và thuế thu nhập hoãn lại phải trả thường được tính theo thuế suất thuế thu nhập doanh  nghiệp đã ban hành.

3. Phân biệt tài sản Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại và Thuế thu nhập hoãn lại phải trả

Đa số kế toán viên vẫn còn chưa nắm vững và khó phân biệt loại chênh lệch đang tính là chệnh lệch tạm thời được khấu trừ (tài sản thuế thu nhập hoãn lại) hay là chênh lệch tạm thời chịu thuế (thuế thu nhập hoãn lại phải trả). Vì vậy mà kế toán thường không thể đưa ra quyết định phải ghi nhận là Tài khoản 243 (tài sản thuế thu nhập hoãn lại) hay 347 (thuế thu nhập hoãn lại phải trả).

Sau đây, VisioEdu sẽ giúp kế toán tìm sự khác biệt giữa hai loại tài khoản để hạch toán Thuế thu nhập doanh nghiệp (Thuế TNDN) hoãn lại.

Tài khoản 243

Tài khoản Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại có số dư cuối kỳ bên Nợ và không có tài khoản cấp 2.

• Bên Nợ: Ghi tăng tài sản Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại.
• Bên Có: Ghi giảm Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại.

Tài khoản 347 

• Bên Nợ: Thuế thu nhập hoãn lại phải trả giảm (được hoàn nhập) trong kỳ. 
• Bên Có: Thuế thu nhập hoãn lại phải trả được ghi nhận trong kỳ.
• Số dư bên Có: Thuế thu nhập hoãn lại phải trả còn lại cuối kỳ.

4. Phương pháp hạch toán tài khoản Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại 

• Đối với hạch toán tài khoản 243

VisioEdu đưa ra hai trường hợp và phương pháp để hạch toán đối với từng trường hợp như sau:

Trường hợp 1: Nếu tài sản thuế thu nhập hoãn lại phát sinh lớn hơn tài sản thuế thu nhập hoãn lại được hoàn nhập, ghi nhận giá trị tài sản thuế thu nhập hoãn lại là số chênh lệch giữa số tài sản thuế thu nhập hoãn lại phát sinh lớn hơn số được hoàn nhập, ghi: 

• Nợ tài khoản 243 – Tài sản thuế thu nhập hoãn lạI.
• Có tài khoản 8212 – Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại. 

Trường hợp 2: Nếu tài sản thuế thu nhập hoãn lại phát sinh nhỏ hơn tài sản thuế thu nhập hoãn lại được hoàn nhập, kế toán ghi giảm tài sản thuế thu nhập hoãn lại là số chênh lệch giữa số tài sản thuế thu nhập hoãn lại phát sinh nhỏ hơn số được hoàn nhập trong năm, ghi:

• Nợ tài khoản 8212 – Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại.
• Có tài khoản 243 – Tài sản thuế thu nhập hoãn lại.

• Đối với hạch toán tài khoản 347

 Phương pháp hạch toán từng trường hợp như sau:

Trường hợp 1: Nếu số Thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm lớn hơn số thuế thu nhập hoãn lại phải trả được hoàn nhập trong năm, kế toán chỉ ghi nhận bổ sung số thuế thu nhập hoãn lại phải trả là số chênh lệch giữa số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh lớn hơn số được hoàn nhập trong năm, ghi: 

• Nợ tài khoản 8212 – Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại.
• Có tài khoản 347 – Thuế thu nhập hoãn lại phải trả. 

Trường hợp 2: Nếu số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm nhỏ hơn số thuế thu nhập hoãn lại phải trả được hoàn nhập trong năm, kế toán chỉ ghi giảm (hoàn nhập) số thuế thu nhập hoãn lại phải trả là số chênh lệch giữa số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh nhỏ hơn số được hoàn nhập trong năm, ghi: 

• Nợ tài khoản 347 – Thuế thu nhập hoãn lại phải trả. 
• Có tài khoản 8212 – Chi phí Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại.

Như vậy, VisioEdu đã cung cấp chi tiết kiến thức về sự khác nhau giữa tài sản Thuế thu nhập doanh nghiệp (Thuế TNDN) hoãn lại và Thuế thu nhập hoãn lại phải trả cũng như phương pháp hạch toán tài khoản cụ thể đối với từng trường hợp. VisioEdu hy vọng những thông tin trên sẽ giúp kế toán doanh nghiệp tự tin hơn trong việc hoàn thiện Báo cáo Tài chính và lập Tờ khai Thuế.

Và để sẵn sàng cho công tác chuẩn bị trước kỳ quyết toán thuế cuối năm 2022, VisioEdu đã thiết kế khóa học “Nhận diện rủi ro Báo cáo Tài chính”. Sau khóa học, kế toán hoàn toàn có thể:

– Chuẩn hóa việc lập báo cáo tài chính tuân thủ đầy đủ các chuẩn mực kế toán.

– Nằm lòng bộ 24 chỉ tiêu đánh giá rủi ro của Cơ quan Thuế

– Dễ dàng phòng tránh sai sót, giảm thiểu rủi ro khi có thanh tra, kiểm tra Thuế.

>>> Tìm hiểu thêm thông tin về khóa học tại đây: https://visio.edu.vn/khoa-hoc/bao-cao-tai-chinh/