Một câu hỏi lạ: Grab và Kế toán, hai nghề này có quan hệ gì với nhau nhỉ?

Mùa Covid, Grab lại có cơ hội lên ngôi.

Ra ngoài đường ngập trời sắc xanh, xanh Grab. Cái áo xanh xanh, cái mũ xanh xanh, ngồi sau là một cậu học trò lớp 6 với balo cặp xách to tướng, một cụ già tóc bạc, tay run run cầm gậy, một anh viên chức áo trắng cổ cồn, hay một cô hotgirl chân thật dài, váy thật ngắn. Ngoài đường, sân chung cư, thang máy, đâu đâu cũng có thể bắt gặp màu xanh thân thương đó. Grab đã len lỏi vào từng ngõ ngách cuộc sống.

Một người bạn của tôi đã từng nói rằng: cái thành công của Apple là thay đổi nội hàm của từ Apple, không còn là quả táo nữa mà chuyển hẳn sang một nghĩa khác – máy tính. Grab ngày nay cũng đạt được thành quả như vậy. Hướng dẫn viên mới vào nghề trước đây lúng túng giải thích từ “xe ôm” với khách nước ngoài bằng cách chuyển ngữ “holding motor”, hay chuyên nghiệp hơn một chút “motorbike taxi”, nghe thật dài dòng…, giờ đây đơn giải chỉ cần nói “Grab”, xe ôm đã được quốc tế hoá. Grab thật đáng tự hào lắm thay.

Mừng vì người dân có một công việc nuôi sống mình cùng gia đình một cách chân chính. Đặc biệt ở giai đoạn Covid, lực lượng này góp phần không hề nhỏ vào hạn chế khả năng lây lan từ chính dịch vụ họ đang cung cấp, ngoài chở khách, là giao hàng. Đến cơ quan, thèm ăn cốc chè thập cẩm, Grab, quên điện thoại ở nhà, đừng lo, Grab xong ngay. Tiện vô cùng.

Nhưng cũng thấy nhiều cái lo. Khi Grab lan toả vào mọi gia đình, thì tri thức, kỹ năng nghề phai theo, đành rằng “do hoàn cảnh”.

Đa số người tham gia vào hoạt động này còn rất trẻ, mà đáng lẽ giờ này, họ phải ngồi trên giảng đường tiếp thu kiến thức, đem tri thức làm giàu cho cuộc sống tương lai, hoặc trong các trường nghề để phát triển kỹ năng nghề khéo léo. Giúp nước nhà thoát khỏi “nhãn” nước có năng suất lao động vào hàng thấp nhất thế giới, hay tập sự trong các cơ quan, tích luỹ trải nghiệm cho sự nghiệp vững chắc tương lai. Họ đang nằm trong “cái kén” tư duy dễ vào mà khó ra: cuộc sống mưu sinh. Grab: chỉ cần một chiếc xe máy tàng tàng, có thu nhập ngay, lại khá, không bị gò bó, không ai quản lý, vẫn có tiếng “làm công ty nước ngoài, được đi đây đi đó …”. Nguy hiểm lắm thay.

Chẳng liên quan gì đến nghề Kế toán?

Nhìn lại mà xem, cách đây 3-4 năm thôi, vị trí “kế toán viết hoá đơn” thịnh lắm. Vào phòng kế toán một công ty thương mại, phòng kế toán 10 người, thì có 3 người ngồi viết hoá đơn, cắm cúi, tất tả, mệt nhưng mà vui. Vậy mà bây giờ, vị trí đó đã biến mất, nhanh đến mức không ai còn nhớ đến nó nữa, lạ thật. Trong 7 người còn lại, vẫn đang cắm cúi, tất tả, vừa làm, vừa nói đến chuyện Grab mà không thấy rằng, chỉ 2-3 năm nữa thôi, 4 người trong số họ sẽ nằm trong “quy hoạch” giảm biên chế, bởi khi đó sẽ không còn “kế toán nhập liệu” nữa. Đơn giản là do, khi mọi chứng từ kế toán được số hoá, công việc này đâu còn giống nghề đánh máy chữ trước đây. Họ không nhìn thấy cũng dễ hiểu thôi, bởi họ đang thấy mình có công việc ổn định mà, một trạng thái cân bằng bị động. Vị trí họ đang đảm nhiệm phải được gọi chính xác là “kế toán thuần tuý chân tay”.

Một ngày không xa, họ sẽ là nguồn nhân lực dồi dào bổ sung thêm cho lực lượng xanh xanh dễ thương, cùng hội ngộ với đồng nghiệp cũ, vừa giao hàng vừa ôn lại kỷ niệm viết hoá đơn.

Grab vô cùng đặc biệt, nghề khác chuyển sang thì rất dễ, nhưng ngược lại thì…

Hãy hình dung 30 năm nữa, những chuyến xe do cụ ông, cụ bà Grab vui tính, hiểu đời, hiểu nghề kế toán nhiều biết chừng nào.

Ôi nghề kế toán, vậy phải làm sao?