Giao Dịch Liên Kết Là Gì Và Cách Nhận Biết Doanh Nghiệp Có Giao Dịch Liên Kết

Bạn đã nắm được khái niệm giao dịch liên kết được hiểu như thế nào chưa? Và làm sao để nhận biết doanh nghiệp có giao dịch liên kết? Để trả lời được 2 câu hỏi trên, hãy cùng chuyên gia tại VisioEdu tìm hiểu và phân tích Nghị định số 132/2020/NĐ-CP của Chính Phủ ban hành ngày 05/11/2020 quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết nhé!

1. Giao dịch liên kết là gì?

Căn cứ Khoản 2, Điều 1 Nghị định 132/2020/NĐ-CP thì giao dịch liên kết được hiểu là được hiểu là giao dịch phát sinh giữa các bên có quan hệ liên kết trong quá trình sản xuất, kinh doanh, bao gồm: Bên mua, bên bán, thuê, cho thuê, cho mượn, chuyển giao, chuyển nhượng máy móc thiết bị hàng hóa, cung cấp dịch vụ, vay, cho vay, dịch vụ tài chính, đảm bảo tài chính, mua, bán, trao đổi cho thuê, mượn, chuyển giao, chuyển nhượng tài sản hữu hình, vô hình và thỏa thuận sử dụng chung nguồn lực như hợp lực, hợp tác khai thác sử dụng nhân lực, chia sẻ chi phí giữa các bên liên kết.

Theo chuyên gia Trần Thế Thụ tại VisioEdu, Nghị định 132/2020/NĐ-CP quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết trở nên chặt chẽ và sát với thông lệ quốc tế hơn, nhưng từ đó làm gia tăng nhiều rủi ro về thuế đối người nộp thuế trong việc kê khai và lập Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết và đặc biệt ảnh hưởng tới các doanh nghiệp có phát sinh giao dịch liên kết khi xác định chi phí lãi vay được trừ khống chế không vượt quá 30% của tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trong kỳ cộng chi phí lãi vay sau khi trừ lãi tiền gửi và lãi cho vay phát sinh trong kỳ cộng chi phí khấu hao phát sinh trong kỳ. Việc xác định chi phí lãi vay không chế không phân biệt doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hay doanh nghiệp Việt Nam, không phân biệt khoản vay là vay đối với bên thứ 3 (ba) hay bên liên kết khi phát sinh giao dịch liên kết.

2. Thế nào là doanh nghiệp có giao dịch liên kết?

Trong Nghị định 132/2020/NĐ-CP đã quy định cụ thể về doanh nghiệp có giao dịch liên kết gồm: Một doanh nghiệp nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp ít nhất 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp kia; Cả hai doanh nghiệp đều có ít nhất 25% vốn góp của chủ sở hữu do một bên thứ ba nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp; Một doanh nghiệp là cổ đông lớn nhất về vốn góp của chủ sở hữu và nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp ít nhất 10% tổng số cổ phần của doanh nghiệp kia; Một doanh nghiệp bảo lãnh hoặc cho một doanh nghiệp khác vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào (bao gồm cả các khoản vay từ bên thứ ba được đảm bảo từ nguồn tài chính của bên liên kết và các giao dịch tài chính có bản chất tương tự) với điều kiện khoản vốn vay ít nhất bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp đi vay và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay.

Theo Nghị định 132 thì bên liên kết còn là một doanh nghiệp chỉ định thành viên ban lãnh đạo điều hành hoặc nắm quyền kiểm soát của một doanh nghiệp khác với điều kiện số lượng các thành viên được doanh nghiệp thứ nhất chỉ định chiếm trên 50% tổng số thành viên ban lãnh đạo điều hành hoặc nắm quyền kiểm soát của doanh nghiệp thứ hai, hoặc một thành viên được doanh nghiệp thứ nhất chỉ định có quyền quyết định các chính sách tài chính hoặc hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thứ hai; Hai doanh nghiệp cùng có trên 50% thành viên ban lãnh đạo hoặc cùng có một thành viên ban lãnh đạo có quyền quyết định các chính sách tài chính hoặc hoạt động kinh doanh được chỉ định bởi một bên thứ ba.

Trường hợp khác là hai doanh nghiệp được điều hành hoặc chịu sự kiểm soát về nhân sự, tài chính và hoạt động kinh doanh bởi các cá nhân thuộc một trong các mối quan hệ vợ, chồng; cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, cha dượng, mẹ kế, cha mẹ vợ, cha mẹ chồng; con đẻ, con nuôi, con riêng của vợ hoặc chồng, con dâu, con rể; anh, chị, em cùng cha mẹ, anh, chị em cùng cha khác mẹ, anh, chị, em cùng mẹ khác cha, anh rể, em rể, chị dâu, em dâu của người cùng cha mẹ hoặc cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha; ông bà nội, ông bà ngoại; cháu nội, cháu ngoại; cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột.

3. 10 dấu hiệu nhận biết doanh nghiệp có giao dịch liên kết

Vậy làm thế nào để nhận biết được doanh nghiệp có giao dịch liên kết? Các chuyên gia tại VisioEdu đã đưa 10 dấu hiệu để bạn dễ dàng nhận biết doanh nghiệp có giao dịch liên kết gồm:

Doanh nghiệp có kết quả kinh doanh lỗ trên ba năm mà vẫn tăng quy mô như: số lượng lao động , máy móc thiết bị, đất đai nhà xưởng.
Doanh nghiệp có tình hình tài chính không khả quan luôn nhận được hỗ trợ tài chính từ công ty mẹ.
Doanh nghiệp có giá bán sản phẩm cùng loại trong nước cao hơn xuất khẩu.
Doanh nghiệp có khoản nợ phải trả hoặc khoản vay kéo dài mà không phải trả.
Doanh nghiệp có khoản lỗ làm âm vốn chủ sở hữu nhưng vẫn hoạt động và tăng doanh thu.
Doanh nghiệp có khoản lãi không đáng kể đan xen năm lỗ và lặp đi lặp lại nhiều năm.
Doanh nghiệp có giá bán sản phẩm thấp hơn giá thành (giá vốn).
Doanh nghiệp có 1 khách hàng hoặc 2 khách hàng ở quốc gia khác nhau.
Doanh nghiệp có khách hàng ứng trước tiền hàng nhiều kỳ theo đơn hàng sản xuất nhưng chưa giao hàng.
Doanh nghiệp có lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động sx kinh doanh âm.

Trên đây là phân tích của VisioEdu về giao dịch liên kết theo Nghị định 132/2020/NĐ-CP. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên đây, bạn sẽ biết cách xác định chính xác các khoản giao dịch liên kết phát sinh trong doanh nghiệp của mình.

>>> Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc kê khai, lập hồ sơ giao dịch liên kết và xử lý chuyển giá theo Nghị định 132/2020/NĐ-CP. Hãy tham gia ngay khóa học chuyên sâu về Giao dịch Liên kết – Chuyển giá tại VisioEdu.

Chỉ với 6 buổi học cùng chuyên gia Trần Thế Thụ, người có 20 năm kinh nghiệm trực tiếp quản lý dịch vụ Thuế về giá Giao dịch liên kết, VisioEdu sẽ giúp bạn:

Dễ dàng nhận biết các dấu hiệu giao dịch liên kết, chuyển giá trong doanh nghiệp;
Kê khai chính xác thông tin về quan hệ liên kết và giao dịch liên kết trên Phụ lục 01 theo Nghị định 132;
Thành thạo quy trình lập hồ sơ giao dịch liên kết;
Cập nhật thực tiễn xu thế về thanh, kiểm tra giao dịch liên kết. Những tình huống cần chú ý trong việc áp dụng, kê khai, lập hồ sơ và cách thức giải trình giá giao dịch liên kết phù hợp với Cơ quan Thuế.