13 Lỗi Thường Gặp Của Kế Toán Khi Lập Báo Cáo Tài Chính

Báo cáo Tài chính là hệ thống thông tin kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán, được trình bày theo mẫu biểu quy định tại chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán. Thông qua Báo cáo Tài chính giúp chúng ta nắm bắt được thông tin quan trọng về tình hình tài chính, kinh doanh và các luồng tiền của doanh nghiệp trong suốt một năm hoạt động tài chính. Tuy nhiên, trong quá trình làm Báo cáo Tài chính, kế toán vẫn mắc một số lỗi sai phổ biến khiến doanh nghiệp phải chịu các khoản phạt không đáng có từ Cơ quan Thuế. Ở bài viết này, VisioEdu sẽ giúp bạn nắm bắt được 13 lỗi sai cơ bản của kế toán khi lập Báo cáo Tài chính.

Lỗi sai đầu tiên kế toán hay mắc phải khi lập Báo cáo Tài chính mà VisioEdu muốn nhắc tới liên quan đến ghi nhận các chỉ tiêu theo kế toán, Thuế. Bao gồm các lỗi sai cơ bản sau:

1. Số dư các tài khoản không khớp với sổ chi tiết

Số dư tài khoản ngân hàng không khớp với số trên thông báo của ngân hàng.
Giá trị còn lại của các khoản chi phí trả trước trên bảng phân phối chi phí trả trước không khớp với số trên chỉ tiêu trên Báo cáo Tài chính.
Số dư trên chỉ tiêu hàng tồn kho không khớp với số dư trên bảng Nhập xuất tồn.

2. Bù trừ số dư nợ, có của công nợ phải thu, trả dẫn đến các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán bị sai lệch

Để tránh lỗi sai này, VisioEdu muốn kế toán chú ý 4 chỉ tiêu kế toán dưới đây:

Phải thu khách hàng
Trả trước cho người bán
Phải trả người bán
Khách hàng trả tiền trước

3. Số dư trên chỉ tiêu thuế giá trị gia tăng được khấu trừ khác so với số dư tại chỉ tiêu 43 của tờ khai giá trị gia tăng nhưng chưa có bảng giải trình

Nguyên nhân dẫn đến sai sót này là do có sự chênh lệch giữa chính sách thuế và quy định về hạch toán kế toán dẫn tới sự chênh lệch giữa hai chỉ tiêu này thường xuyên xảy ra.
Để khắc phục lỗi sai này trên Báo cáo Tài chính, VisioEdu khuyên bạn nên làm bảng giải trình, chú thích lại sự chênh lệch để theo dõi và giám sát hoặc giải trình khi cần thiết.

4. Những sai sót liên quan đến hàng tồn kho

Kế toán ghi nhận số lượng nhập, xuất hàng hóa khác với hóa đơn.
Kế toán xuất kho nhầm mặt hàng dẫn đến hàng tồn kho âm dù số dư cuối năm các tài khoản hàng tồn kho vẫn dương.
Gộp các mặt hàng khác nhau vào cùng một mã hàng do tên các mặt hàng có tính chất tương tự nhau dẫn đến sai sót hàng tồn kho.

5. Công ty thực hiện dịch vụ vào tháng n, nghiệm thu tháng n+1 … nhưng không treo lại chi phí

Rất nhiều doanh nghiệp dịch vụ đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng, thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ có nghiệm thu vào tháng sau.

Theo quy định, những doanh nghiệp này phải xuất hóa đơn ghi nhận doanh thu tính thuế, ghi nhận giá trị gia tăng đầu ra tại ngày nghiệm thu dịch vụ hoàn thành (tháng sau phát sinh cung cấp dịch vụ). Đồng nghĩa với việc doanh nghiệp phải treo lại 1 khoản chi phí tương ứng với doanh thu đó. Trong khi đó, doanh nghiệp lại đưa toàn bộ chi phí phát sinh trong năm vào tài khoản 632 dẫn tới việc tính chi phí thuế bị tăng, làm Báo cáo Tài chính bị lệch so với Quyết toán Thuế của doanh nghiệp

6. Không tách rõ ràng các tài khoản ngắn hạn và dài hạn

Theo quy định, các tài khoản cuối năm kế toán cần phân tách rõ ràng thành ngắn hạn, dài hạn như các khoản chi phí trả trước, các khoản vay ngân hàng,… Nhưng kế toán lại ghi gộp chung lại dẫn đến sai sót trên Báo cáo Tài chính.

7. Ghi nhận nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp bị sai

VisioEdu nhận thấy, hiện nay vẫn còn một số phần mềm kế toán đang tính thuế thu nhập doanh nghiệp phát sinh trong năm theo công thức:

Thuế TNDN = lợi nhuận kế toán trước thuế * thuế suất

Tuy nhiên lợi nhuận kế toán trước thuế là lợi nhuận được ghi nhận theo quy định của chế độ, chuẩn mực kế toán, khác hoàn toàn so với Thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp do những chênh lệch giữa kế toán và Thuế. Để khắc phục sai sót này trên Báo cáo Tài chính, kế toán cần ghi nhận số thuế thu nhập doanh nghiệp phát sinh trong năm phải được lấy từ Tờ khai Quyết toán Thuế thu nhập doanh nghiệp (mẫu số 03/TNDN).

8. Số dư công nợ bảo hiểm (3383, 84, 89, 86) không khớp với thông báo bảo hiểm tháng 12 nhưng kế toán không lập bảng giải trình.

9. Kế toán tiến hành ghi nhận chi phí chưa hợp lý

Hiện nay, nhiều kế toán còn nhầm lẫn và ghi nhận chi phí chưa hợp lý dẫn đến sai sót trong Báo cáo Tài chính như:

Ghi nhận chi phí xăng dầu nhưng không có căn cứ ghi nhận như Bảng kê cung đường vận chuyển, lịch trình xe.
Ghi nhận chi phí lãi vay toàn bộ vào tài khoản 635 mà không có vốn hóa đối với những đơn vị có vay để xây dựng, hình thành tài sản dở dang.
Chi phí tiền lương chưa có đủ hồ sơ, chứng từ chứng minh nó hợp lệ.
Hàng biếu tặng, hàng mẫu có ghi nhận chi phí nhưng không xuất hóa đơn để ghi nhận thuế đầu ra.
Ghi nhận doanh thu khi chưa đủ điều kiện ghi nhận, ghi nhận sai nguyên tắc tài khoản 3387

Nguyên nhân tiếp theo mà VisioEdu muốn đưa ra cho bạn đó là các nguyên nhân liên quan đến tờ khai Quyết toán Thuế thu nhập doanh nghiệp.

10. Liên quan tới phụ lục chuyển lỗ

Nguyên tắc chuyển lỗ trong TT 78/2014 quy định rõ nếu lãi, doanh nghiệp được chuyển lỗ các năm trước bù trừ với lãi của năm nay. Nhưng một số kế toán quên không kê khai phụ lục chuyển lỗ khi lập Báo cáo Tài chính.

Kế toán lấy số lỗ trên bảng cân đối kế toán để đưa lên phụ lục chuyển lỗ. Theo nguyên tắc, kế toán cần phải lấy lỗ trên các tờ khai thuế thu nhập doanh nghiệp của các năm trước để đưa lên bảng cân đối kế toán của năm nay.

11. Liên quan tới các chỉ tiêu B1-B14

Trong quá trình giảng dạy và hỗ trợ học viên, VisioEdu nhận thấy nhiều bạn kế toán không nắm rõ bản chất các chỉ tiêu này nên thường lúng túng hoặc bỏ qua không điền dẫn tới những sai sót trên Báo cáo Tài chính.

12. Xác định sai hoặc không xác định chỉ tiêu M – tiền chậm nộp của khoản chênh lệch từ 20% trở lên đến ngày hết hạn nộp hồ sơ Quyết toán Thuế thu nhập doanh nghiệp

Rất nhiều đơn vị có lợi nhuận tính thuế dương, trong năm có nộp thuế thu nhập doanh nghiệp tạm tính, nhưng chưa tới 80% tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong năm không tính tiền chậm nộp này hoặc có doanh nghiệp đã tính nhưng chỉ điền vào ô đến ngày….dẫn tới bị sai số tiền chậm nộp.

Nguyên nhân bởi hiện nay, nhiều phần mềm vẫn đang tính trên mức 0,05%, tuy nhiên từ ngày 1/7/2016 mức tiền chậm nộp được tính theo tỷ lệ 0,03%.

13. Liên quan đến tờ khai Quyết toán Thuế thu nhập cá nhân

Nguyên nhân cuối cùng cũng khá quan trọng dẫn đến sai sót trên Báo cáo Tài chính mà VisioEdu muốn nêu ra gồm các nguyên nhân liên quan đến tờ khai Quyết toán Thuế thu nhập cá nhân.

– Cá nhân thuộc diện khấu trừ toàn phần nhưng kế toán vẫn kê vào phụ lục số 1 để quyết toán và ngược lại

– Cá nhân thuộc diện được làm bản cam kết số 02 nhưng kế toán vẫn không xóa cột thuế thu nhập cá nhân trong phụ lục số 02.

– Cá nhân không đủ điều kiện làm bản cam kết số 02 nhưng kế toán vẫn làm và không tính thuế thu nhập cá nhân phải nộp

– Phản ánh sai chỉ tiêu số 21 và 22 trên tờ khai tổng hợp

– Cá nhân không đủ điều kiện ủy quyền quyết toán nhưng vẫn tích vào ô ủy quyền quyết toán

– Ghi nhận sai số tiền được giảm trừ gia cảnh của các cá nhân trong doanh nghiệp

– Kế toán tính sai thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân

Trên đây là 13 lỗi sai cơ bản mà kế toán thường mắc phải khi lập Báo cáo Tài chính mà VisioEdu muốn bạn nắm rõ. Ngoài ra, khi lập Báo cáo Tài chính, kế toán cần nắm rõ 24 chỉ tiêu đánh rủi ro Báo cáo Tài chính để tránh bị Cơ quan Thuế thanh tra – kiểm tra và xử phạt.

Nếu bạn đang là kế toán tổng hợp, kế toán thuế, kế toán trưởng và hoặc đã từng làm Báo cáo Tài chính nhưng chưa nắm rõ 24 chỉ tiêu đánh giá rủi ro này thì hãy tham dự khóa học Nhận diện rủi ro Báo cáo Tài chính tại VisioEdu.

Khóa học giúp bạn:

+ Biết cách lập Báo cáo Tài chính tuân thủ đầy đủ các chuẩn mực.

+ Hiểu rõ bản chất, mối quan hệ giữa Báo cáo Tài chính và Tờ khai Thuế.

+ Nằm lòng bộ 24 tiêu chí đánh giá rủi ro của Cơ quan Thuế.

+ Biện pháp phòng tránh sai sót, giảm thiểu rủi ro khi có thanh tra, kiểm tra Thuế.

👉 Xem thông tin chi tiết khóa học và đăng ký tại: https://forms.gle/urDaFVzLwqLBNSaQ6

Chú ý: Khóa học KHÔNG PHÙ HỢP với những bạn chưa từng làm báo cáo tài chính, hay ko biết cách làm báo cáo tài chính